Konular çalışıldı, ezberler yapıldı, gerekli tüm hazırlıklar tamam. Ancak sınav kâğıdı önümüze konulduğunda ters giden bir şeyler var. Tüm o bilgiler nereye gitti?
Şimdi bu anlam veremediğimiz durumun sebeplerine bakalım.
Sınav esnasında bildiklerimizi unutmamız, beynimizin çalışma şekli ile ilişkilidir.
Sınavda unutmadan sorumlu, 3 temel beyin bölgesi vardır. Bu bölgelerden ilki, hipotalamustur. Bu bölgeyi, duygularımız ve fiziksel algılarımız arasında kurulan bir köprü olarak düşünebiliriz.
Ayrıca hipotalamus, bütün vücudumuz boyunca akan hormonların miktarından sorumlu olan endokrin sistemimiz ile güçlü bir bağlantıya sahiptir. İkinci bölge ise hipokampustur. Bu bölge, deneyimlerin öğrenilmesi ve hatırlanmasında önemli bir role sahiptir.
Aslında hipokampusu, bilgilerin beyne girebilmesi ve çıkabilmesi için geçmesi gereken bir hafıza kapısı olarak düşünebiliriz. Odaklanmamız gereken son bölge ise prefrontal kortekstir.
Gözlerimizin arkasında bulunan bu kısım, beynimizin akılcı ve sakin kısmıdır. Çeşitli görevleri planlama, organize etme ve problem çözme yetenekleriyle yakından ilişkilidir.
Öte yandan beynimiz, bazı zamanlar sınavları bir tehdit olarak algılar.
Örneğin evde ders çalışırken hipotalamus, stres hormonlarının salınımını ve üretimini yavaşlatır. Buna karşı prefrontal korteks ve hipokampus, son sürat çalışmaya devam eder. Fakat bir sınava girdiğimizde işler değişir.
Mesela, “Eğer bu sınavdan düşük not alırsam, bütünleme sınavında ne yapacağım?” veya “Eğer bu sınavı geçemezsem, rezil olacağım” gibi düşünceler aklımıza geldikçe, beynimizin bu durumu tehdit olarak algılaması oldukça normal olur.
Ortada bir tehdit olduğu için hipotalamus, bazı hormonların üretimi için uyarımda bulunur. Bunun sonucu olarak noradrenalin isimli bir hormon, nöronal akışı zayıflatarak etkili iletişimi engeller.
Bu kesinti de işler belleğimizi temizler.
Sonuç olarak da hatırlamaya çalıştığımız şey artık aklımızdan gitmiş olur. Yine yüksek seviyede salgılanan kortizol, hipokampusa girer ve böylece eski bilgilere erişme kabiliyetini de engeller.
Özetle sınavda unutma dediğimiz şey, beynimizin sınavı bir tehdit olarak algılamasının bir sonucudur. Bunun üstesinden gelmek ve kaygıyla baş etmek için ise nefes çalışmaları, kasları gevşetmeye yönelik basit egzersizler yapılabilir ve motive cümleleri tekrarlanabilir.
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
